Duży łuk muzyczny (ang. The Large Musical Bow of The Ground; w języku Na'vi: tsawl pamtseo tsko kllte) – ceremonialny instrument muzyczny Na'vi, używany znacznie rzadziej od swojego mniejszego odpowiednika.
Materiały i budowa[]
Zgodnie ze swoją nazwą, instrument ma kształt łuku, który osiąga nawet 5 m długości. Jego główna część jest wykonana z gałęzi Drzewa-Domu. Oba końce łuku stanowią tykwy rezonujące wykonane z pustych strąków nasiennych, do podstawy których przymocowana jest cięciwa (struna) wykonana z jelita morskiego zwierzęcia. W dolnej części łuku jest ona zamocowana do przesuwnej obejmy, umożliwiającej przemieszczanie tej części struny w górę i w dół i tym samym naciąganie i luzowanie jej, dzięki czemu można uzyskiwać różne wysokości dźwięku. Obejma ta w całym zakresie ruchu znajduje się w zasięgu ręki grającego.
Do gry na instrumencie używa się kolca z ogona żądłonietoperza, którym uderza się strunę, aby wydobyć główny dźwięk. Celem urozmaicenia muzyki, do kolca doczepia się grzechotkę ozdobioną piórami egzotycznych ptaków.
Odmiany łuków muzycznych
Istnieje kilka odmian łuku, od których uzależniona jest tonacja wygrywanej muzyki. Wyróżnić można odmianę barytonową, tenorową i sopranową. Wyżej opisana budowa łuku jest typowa dla odmiany barytonowej, która osiąga największe rozmiary (do 5 m długości), zaś dwie ostatnie są mniejsze i cechują się umieszczeniem ruchomej obejmy w środkowej części łuku, przez co zamiast napinać i luzować strunę, dzieli ją ona na dwie niezależne części. Odmiana sopranowa jest najmniejsza i wyróżnia się dolnym pudłem rezonansowym ukształtowanym na podobieństwo głowy leonopteriksa wielkiego, a do gry na niej używa się smyczka, który sam stanowi miniaturowy łuk (ma cięciwę napiętą na wygiętym kawałku drewna). Zabieg ten pozwala na wygrywanie długich dźwięków. Odmiana tenorowa pozbawiona jest górnego pudła rezonansowego, na miejscu którego łuk przyozdabia się piórami nieznanego zwierzęcia. Obejma manipulująca struną ma kształt gurdy i jest pusta w środku, przez co stanowi odrębne pudło rezonansowe.
Wykorzystanie[]
Duży łuk ma znaczenie silnie ceremonialne i najczęściej gra się na nich wstęp do pieśni Drzewa-Domu, przez co repertuar muzyczny instrumentu jest ściśle określony, a wszelkie wariacje i interpretacje są niedopuszczalne. Podstawa łuku jest mocowana między gałęzie Drzewa-Domu, dzięki czemu wibracje struny rozchodzą się po całym domostwie i są słyszalne z odległości nawet ponad 30 km (20 mil).
Pojawienie się[]
Ciekawostki[]
- Budową i zasadą działania duży łuk muzyczny przypomina brazylisjki instrument berimbau.