–Jest to ewentualna kolejność oglądania dla serii Avatar według angielskiej Avatar Wiki. Wiele społeczności projektuje własne listy kolejności zapoznawania się z danymi źródłami, aby zapewnić widzom możliwie najlepsze wrażenia, ponieważ oglądanie określonych multimediów w danej kolejności może zapobiec spoilerom, zmniejszyć zamieszanie i zwiększyć wrażenia z odbioru.
Podczas gdy widzowie głównego nurtu będą oglądać filmy tylko we właściwej kolejności, to jednak Avatar jest serią, która zawiera fabułę również w komiksach jako część rozszerzonego wszechświata (ang. expanded universe) dla uzyskania pełnej historii. Z kolei gry komputerowe z serii Avatar są bardziej samodzielne, a większość z nich z czasem stała się niekanoniczna.
Kolejność oglądania[]
Lista ewentualnej kolejności oglądania:
- Avatar – to miejsce, w którym większość fanów zaczyna przygodę z tym uniwersum i jest to konieczne do oglądania; jednakże nie jest to chronologicznie pierwsze miejsce na osi czasu Avatara (patrz poniżej). Istnieją cztery różne wersje filmu, z których trzy są zawarte w Rozszerzonej Edycji Kolekcjonerskiej.
- Oryginalna premiera kinowa z 2009 roku, która jest pierwszym doświadczeniem większości ludzi, ponieważ służy jako wprowadzenie do uniwersum Avatara, świata Pandory i przedstawienie głównych postaci.
- Edycja Specjalna z 2010 roku zawierająca 16 minut dodatkowego materiału filmowego, który jest kanoniczny i według widzów czyni film bardziej emocjonalnym i intensywnym, wprowadzając nowe sceny oraz rozszerzając i domykając niektóre wątki fabularne. Ta wersja jest zalecana do oglądania po oryginalnej wersji kinowej lub przed nią.
- Trzecia płyta z Rozszerzonej Edycji Kolekcjonerskiej jest podobna do Edycji Specjalnej, ale zawiera kolejne siedem minut dodatkowego materiału filmowego, z którego większość jest niewielka, jednak również kanoniczna.
- W 2022 roku miał premierę w kinach remaster filmu, który jest identyczny jak Edycja Specjalna pod względem zawartości, z wyjątkiem jednej dodanej sceny na końcu, w której Parker Selfridge mówi do Jake'a: „Wiesz, że to jeszcze nie koniec?”, nawiązując do powrotu ZPZ w drugim filmie.
- Toruk – Pierwszy lot (opcjonalny, ale zalecany) – prequel serii, którego akcja rozgrywa się tysiące lat przed filmem.
- Avatar. Przewodnik ilustrowany (opcjonalny, ale zalecany) – doskonały przewodnik po serii, który bardzo szczegółowo wyjaśnia wiele rzeczy na temat uniwersum oraz odwołuje się do przedstawienia Toruk. Zawiera również krótkie opisy klanów i podsumowanie tego, co widzowie wiedzą o Avatarze.
- Avatar: Adapt or Die (opcjonalny, ale zalecany) – komiks przedstawiający historię Grace Augustine wśród Na'vi. Nie jest to długa lektura i nie powinna zająć więcej niż 1h i 20 min.
- Avatar: Brothers (opcjonalny, ale zalecany) – komiks pokazujący, co działo się między momentem, gdy Jake Sully wskoczył na grzbiet Leonopteriksa wielkiego, do chwili, gdy objawił się Omaticaya jako Toruk Makto; stanowi wypełnienie wydarzeń z filmu Avatar.
- Avatar: Ścieżka Tsu'teya (opcjonalny, ale zalecany) - komiks przedstawiający perspektywę Tsu'teya podczas filmu Avatar. Większość komiksu to po prostu powtórka z pierwszego filmu, lecz dodaje więcej charakterystyki Tsu'tey'owi.
- Avatar: Następny cień – kontynuacja historii po filmie Avatar. Pojawiają się w nim postacie z filmu, w tym głównie Jake Sully, który otrzymuje dalszy rozwój fabularny postaci; jednak jego wydarzenia nie zostały wymienione w późniejszych materiałach, m.in. w drugim filmie. Tego komiksu nie można uznać jako opcjonalny.
- Avatar: The High Ground – kontynuacja głównej historii i służy jako komiksowy prequel do Istoty wody. Należy zwrócić uwagę, że jeśli widzowie są zdesperowani i podekscytowani, aby obejrzeć kolejny duży film i nie chcą czytać kolejnego komiksu, najpierw można zapoznać się z Istotą wody, jednak The High Ground powinien zostać przeczytany później, ze względu na wypełnienie luk fabularnych i odpowiedzi na niektóre pytania.
- Avatar: The Gap Year – Tipping Point – komiks wypełniający lukę pomiędzy filmem Avatar i Istotą wody. Kontynuuje historię Jake'a i Neyitiri po pierwszym i przed drugim filmem, którzy w tym czasie założyli rodzinę, a ich lud cieszył się spokojem przez kilkanaście lat, jednakże Ziemianie wracają z nową siłą i zaawansowaną technologią.
- Avatar: Istota wody – kolejna ważna część filmowa (z kilku zapowiedzianych kontynuacji), której nie można przegapić. Kontynuuje główną historię Jake'a, Neytiri i ich rodziny 15 lat później.
- Avatar: The Way of Water: The Visual Dictionary (opcjonalny, ale zalecany) – drugi przewodnik po uniwersum, który ma pogłębić zrozumienie filmu Istota wody.
- Avatar: Frontiers of Pandora – So'lek's Journey (opcjonalny, ale zalecany) – komiksowy prequel gry Avatar: Frontiers of Pandora, przedstawiający historię wojownika Na'vi o imieniu So'lek. Akcja komiksu rozgrywa się przed Istotą Wody, więc stanowi chwilę wytchnienia, nie zakłócając historii rodziny Sullych.
- Avatar: Frontiers of Pandora (opcjonalny, ale zalecany) – kanoniczna gra, niepowiązana z fabułą filmów, jednak rozszerza kanon o nowe wydarzenia z innego obszaru księżyca.
- Avatar: Ogień i popiół – kolejna ważna, będąca w produkcji, część filmowa (z kilku zapowiedzianych kontynuacji), której nie można przegapić. Kontynuuje główną historię Jake'a, Neytiri i ich rodziny.
- Avatar: Fire and Ash: The Visual Dictionary (opcjonalny, ale zalecany) – trzeci przewodnik po uniwersum, który ma pogłębić zrozumienie filmu Ogień i popiół.
Chronologiczna kolejność oglądania/czytania[]
Poniżej znajduje się kolejność oglądania/czytania materiałów Avatara ułożona chronologicznie zgodnie z osią czasu w uniwersum.
- Toruk – Pierwszy lot: tysiące lat przed pierwszym filmem
- Avatar: Adapt or Die: ok. 12 lat przed pierwszym filmem
- Avatar/Ścieżka Tsu'tey'a: akcja rozgrywa się w tym samym czasie, ale z różnych perspektyw
- Avatar: Brothers: akcja rozgrywa się w trakcie pierwszego filmu
- Avatar: Następny cień: dwa tygodnia po pierwszym filmie
- Avatar: The High Ground: 14 lat po po pierwszym filmie i rok przed drugim filmem
- Avatar: Istota wody: 15 lat po pierwszym filmie
- Avatar: Frontiers of Pandora: mniej więcej w tym samym czasie co drugi film