Operculum u mrocznego konia
Operculum (anat. "wieczko") – przypominające nozdrza ziemskich stworzeń otwory oddechowe charakterystyczne dla wielu zwierząt żyjących na Pandorze.
Opis[]
W zależności od gatunku, liczba otworów oddechowych może być różna, od jednej pary (jak u zmory górskiej) do nawet kilkunastu. Zawsze występują symetrycznie po obu stronach ciała, chociaż w odróżnieniu od ziemskiej fauny, mogą być położone w bardzo różnych miejscach. Szybko poruszające się zwierzęta, a więc wszelkie gatunki latające czy biegające, mają otwory umiejscowione na szyi, przodem do kierunku ruchu, tak by zapewnić skuteczną cyrkulację powietrza wewnątrz ciała, a tym samym chłodzenie. Duże ssaki wodne, jak tulkun, posiadają swe otwory na grzbiecie, pozwalając brać oddech już przy niewielkim wynurzeniu; z kolei ilu mają je tradycyjnie po bokach szyi, co wymaga od nich wyskakiwania wyżej ponad powierzchnię.
Nieliczne gatunki, takie jak prolemury oraz Na'vi, którzy ewolucyjnie oddalili się od większości fauny, nie posiadają operculum, zamiast tego oddychają przez nos bądź pysk (usta).
Otwory oddechowe są również słabym punktem, a cios z włóczni lub strzały jest śmiertelny dla zwierzęcia. Na'vi wykorzystują tę wiedzę w swoich polowaniach.
