Avatar Jamesa Camerona: Tajny raport o świecie Pandory (ang. James Cameron's Avatar: An Activist Survival Guide) – książka stanowiąca przewodnik po świecie wykreowanym w filmie Avatar w reżyserii Jamesa Camerona. W momencie wydania była to pierwsza publikacja tego typu, poświęcona uniwersum Avatara. W Polsce tytuł ukazał się 12 stycznia 2010 roku nakładem wydawnictwa Amber. Autorami książki są Dirk Mathison i Maria Wilhelm, a za jej polskie tłumaczenie odpowiedzialni byli Agnieszka Kabala, Agata Kowalczyk i Cezary Murawski.
Opis[]
Tajny raport o świecie Pandory to książka opisująca zagrożenia Pandory i, jak wynika z tylnej okładki, przedstawia perspektywę badaczy ZPZ. Jest to swoisty „przewodnik terenowy” do filmu Avatar. Pierwotnym celem książki było uzupełnienie luk, których sam film nie był w stanie wypełnić. Prezentowana jest jako poufny raport ZPZ (ang. RDA), będący kompendium wiedzy o świecie księżyca Pandory, jej ekosystemie i historii. Zawiera informacje o zamieszkującej ją humanoidalnej rasie Na'vi, ich zwyczajach, kulturze i języku; o florze i faunie, a także o ludzkiej technologii wytwarzanej i wykorzystywanej przez konsorcjum ZPZ w celu eksploatacji dóbr ksieżyca. Książka posiada 224 strony oraz została wydana w pełnym kolorze i zawiera ilustracje i zdjęcia materiału.
Przy okazji premiery kontynuacji Avatar: Istota wody i towarzyszących jej nowych publikacji (w tym komiksów, gier i przewodników) na przełomie 2022 i 2023 roku, wiceprezes ds. rozwoju franczyzy Joshua Izzo stwierdził, że niektóre treści przedstawione w książce uległy dezaktualizacji i nie są już uznawane za kanoniczne, lub też utracą kanoniczność wraz z rozwojem serii[1]. W styczniu 2024 roku Izzo stwierdził, że książka nie jest już kanoniczna. Wspomniał także, że prace nad książką zostały przyspieszone w związku z premierą pierwszego filmu, w wyniku czego wiele zawartych w niej informacji było błędnych. Miał jednak nadzieję, że "pewnego dnia doczekamy się poprawionego wydania"[2].
Sprzeczności[]
- W Tajnym raporcie o świecie Pandory wspomniano, że długość życia Na'vi jest mniej więcej taka sama jak ludzi, ale według starej Pandorapedii Na'vi żyją o ok. 30% dłużej niż ludzie.
- Według księżki szerokość kombinezonu PZM wynosi 1,83 m, podczas gdy w starej Pandorapedii i grze Avatar: The Game jest mowa o 2,83 m.
- Tajny raport o świecie Pandory podaje, że Polifem pierwotnie nazywał się Kojos (łac. Coeus), jednak w Pandorapedii, we francuskiej wersji gry Avatar: The Game, pojawił się wpis, który zawiera znacznie więcej szczegółów, wspominając, że Kojos i Krios to dwa oddzielne gazowe giganty i że to właśnie Crius został przemianowany na Polifema.
Tylna okładka[]
TYLKO DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO
Notatki z terenu i inne dane pochodzące z badań ksenobiologicznych i laboratorium naukowych Zarządu Pozyskiwania Zasobów zostały skompilowane w przewodnik po wielu unikatowych aspektach środowiska księżyca Pandora. Ten raport przedstawia szczegółowo obcy ekosystem Pandory: kopalne zasoby naturalne i topografię, florę i faunę, kulturę, języki i fizjologię tutejszej populacji - agresywnej rasy myśliwych-zbieraczy zwanej Na'vi. Eksploracja i eksploatacja dóbr Pandory - choć niezwykle opłacalna - jest dużym wyzwaniem. Od opierających się grawitacji gór Alleluja po gargantuiczne naturalne Kamienne Łuki, od małej, ale wyjątkowo jadowitej osy, po gigantycznego mięsożernego thanatora, wszystkie elementy ekosystemu stanowią nieustanne zagrożenie dla powietrznych i lądowych sił ZPZ. Podręcznik zawiera także ściśle tajne szczegółowe opisy technologii i elementów systemu obronnego ZPZ, stosowanych do stłumienia oporu wrogo nastawionych tubylców i ochrony pracowników przed niebezpiecznym środowiskiem Pandory.
OSTRZEŻENIE
Niniejszy dokument został rozpowszechniony bez wiedzy i zgody Zarządu Pozyskiwania Zasobów. Każdemu, kto go posiada, grozi kara pozbawienia wolności lub bardziej surowy wyrok.– Tajny raport o świecie Pandory
Spis treści[]
- Pandora: sztuka przetrwania – 10
- Ostrzeżenie! – 13
- Astronomia i geologia – 20
- Fizjologia i kultura Na'vi – 42
- Fauna Pandory – 66
- Flora Pandory – 124
- Technologia ziemska na Pandorze – 162
- ZPZ: specyfikacja uzbrojenia – 188
- ZPZ: dokumenty – 199
- Wykaz terminów – 203
- Słownik Na'vi-polski – 209
- Podziękowania – 223
Zawartość[]
Poniżej znajduje się lista zawartości w oryginalnej kolejności (zachowano nazwy oryginalne).
1. Astronomia i geologia
- odkrycie
- geologia
- pole magnetyczne
- atmosfera
- odkrycie
- Polifem
2. Fizjologia i kultura Na'vi
3. Fauna Pandory
4. Flora Pandory
- Pseudopenthes coralis
- Candea inflata
- Aloeparilus succulentus
- Croqeumbouche columnare
- Flaska ascendens
- Fungimonium Giganteum
- Saltarus pendulus
- Maraca Aerii
- Capsulum virgatum
- Obesus rotundus
- Scorpioflora maxima
- Saltcellar gracilis
5. Technologia ziemska na Pandorze
- silniki
- załoga i pasażerowie
- Reakcja materia–antymateria
- Łączność nadświetlna
- Wahadłowiec Walkiria
- Szturmowy Pojazd Terenowy
- Smok C-21, śmigłowiec bojowy
- Skorpion AT-99, śmigłowiec bojowy
- Samson SA-2, śmigłowiec z pochylonym śmigłem
- Łódź ZPZ
- Kombajn do karczowania
Specyfikacja uzbrojenia ZPZ
- MBS-22A, karabin maszynowy z automatycznym układem namierzania celu i otwierania ognia
- FD-11, Władca Buszu
- GAU-90, działko kaliber 30 milimetrów
- Nóż, akcesorium kombinezonu PZM
- Rewolwer OSA
- System uzbrojenia CARB
Dokumenty ZPZ
Wykaz terminów
- Aktywność wulkaniczna
- Biocenoza
- Biopaliwa
- Biorekultywacja
- Cewka strumienia indukcji magnetycznej
- Dodatnie sprzężenie zwrotne
- Drapieżnik szczytowy
- Dryf kontynentalny
- Drzewne latawce
- Drzewo Dusz
- Drzewo Głosów
- Elektrocyty
- Epifit
- Eywa
- Ferromagnetyk
- Gondola
- Chityna
- Choroba Lou Gehriga
- Kadź inkubacyjna
- Koprologia
- Ksenobotanika
- Ksenomuzykolodzy
- Ksenon
- Linie strumienia indukcji magnetycznej
- Lotki
- Mikrotony
- Nadkład
- Nadrzewny
- Narkotyk psychoaktywny
- Neolit
- Ogon chwytny
- Pangea
- Permaloj
- Pieśni pejotlowe
- Podroby
- Poligynia
- Punkt Lagrange'a
- Siarkowodór
- Skrzydła delta
- Ślepota rzeczna
- Stanowisko 26
- Uderzenie asteroidy w rejonie półwyspu Jukatan
- Ungulata
- Uniltaron
- VTOL
- Wakuole
- Złącze psioniczne lub mentalne
- Zorza polarna
- Zwarcie krtaniowe
- Zwierzoroślina
Wydania międzynarodowe[]
Tajny raport o świecie Pandory został przetłumaczony na kilka innych języków.
Ciekawostki[]
- Duża część treści Tajnego raportu bazuje na Projekcie 880, czyli oryginalnym scenariuszu Avatara z 1995 roku (czego dobrym przykładem jest medusa aerocoelenterates, która pojawiła się we wspomnianym scenariuszu i nigdzie indziej). Podczas prac nad ostateczną wersją scenariusza i przedstawionego w filmie świata, niektóre z pojęć i elementów uniwersum zmieniono, a nawet usunięto.
- Fakt ten może być jednym z powodów, dla którego książka częściowo została uznana za niekanoniczną.
Galeria[]
Linki zewnętrzne[]
Przypisy[]
- ↑ Joshua Izzo Interview Notes. docs.google.com. [dostęp 2023-08-20].
- ↑ Which Avatar Books are actually Lore accurate. reddit.com, 2023-12-26. [dostęp 2024-01-04].
| Uniwersum Avatara | ||
|---|---|---|
| Filmy | Avatar (2009) · Avatar: Istota wody (2022) · Avatar: Ogień i popiół (2025) · Avatar 4 (2029) · Avatar 5 (2031) Inne/potencjalne produkcje: Prequel Avatara · Avatar 1,5 · Avatar 6 · Avatar 7 | |
| Seriale | Nienazwany serial animowany | |
| Książki | Avatar: Tajny raport o świecie Pandory (2009) · The Art of Avatar (2009) · The Making of Avatar (2010) · The Movie Scrapbook (2009) · Partytura (Easy Piano Solo) (2010) · Partytura (Piano Solo) (2010) · Avatar: The Na'vi Quest (2009) · Avatar: The Reusable Sticker Book (2009) · Avatar: Collector's Vault 3D (2010) · Avatar 3D Annual 2011 (2010) The Science of Avatar (2012) · Avatar. Przewodnik ilustrowany (2022) Avatar: Istota wody: Avatar: The Way of Water: The Visual Dictionary (2022) · The Art of Avatar: The Way of Water (2022) · The Ultimate Avatar Sticker Book (2022) Avatar: Ogień i Popiół: Avatar: Fire and Ash: The Visual Dictionary (2025) · Avatar: Fire and Ash Ultimate Sticker Book (2025) Ogólnofilmowe: Avatar Plant Based Cookbook (2022) · Avatar: The Official Cookbook of Pandora (2023) · Avatar: Sullys Stick Together (2023) · Welcome to Pandora (2023) · I See You (2024) · The World of Avatar: Updated Edition (2025) · The Making of Avatar (2025) · Cinema Stories: Avatar: The Story of Pandora (2025) · The World of Avatar: Updated Edition (2025) · Creating Worlds (2025) · Avatar: The Ultimate Pop-Up Book (2025) · Avatar Bioluminescent Colouring Book (2026) | |
| Komiksy | Brothers (2017) · Ścieżka Tsu'teya (2019) · Następny cień (2021) · Adapt or Die (2022) · The High Ground (2022) · So'lek's Journey (2024) · The Gap Year – Tipping Point (2025) | |
| Gry | PC/konsole: Avatar: The Game (2009: PC/360/PS3 · Demo · Wii/PSP · NDS) · Frontiers of Pandora (2023) Telefony/tablety: Avatar (2009) · The Mobile Game (2009) · Warrior's Journey (2015) · Pandora Rising (2019, anulowana) · Projekt Eden · Reckoning (anulowana) Przeglądarkowe: AVTR Advanced Team (2009) · Pandora ROVR (2009) Inne: Pinball (2010) · The Battle for Pandora (2024) | |
| Inne | The Exhibition (2011–14) · Toruk – Pierwszy lot (2015–19) · Discover Pandora (2016–2023) · Pandora: The World of Avatar (2017–) · 10 Year Anniversary (2019) · Avatar Live in Concert (2024–) · Avatar: The Way Of Water Live in Concert (bd.) | |
| Dokumenty | A Message from Pandora · Avatar: Creating the World of Pandora · Avatar: The Deep Dive · Capturing Avatar · Expedition Pandora · Fire and Water: Making the Avatar Films · Inside Pandora's Box · Pandora Discovered · Planet Pandora · The Science of Avatar | |
| Zabawki | Figurki Mattel (2009) · Zabawki McDonalds (2009) · LEGO Avatar (2022) · Zabawki McFarlane (2022) | |
| Powiązane | Kanon · Wpływ kulturowy (odniesienia do mediów) · Prototyp ILM · Powieść · Cykl powieści · Avatar w literaturze naukowej · Kolejność oglądania | |